Każdy choć raz w życiu słyszał o pierwiastku, jakim jest potas. Zwykle wspomina się o nim, gdy mowa o ilości składników odżywczych w bananach i pomidorach. Są to najbardziej popularne źródła potasu, choć jest ich o wiele więcej. Nieprawidłowy poziom tego pierwiastka może powodować naprawdę uciążliwe problemy zdrowotne. Jakie są skutki niedoboru potasu, a jak objawia się zbyt duże stężenie potasu? Dowiedz się, jak zadbać o swoje zdrowie utrzymując odpowiedni poziom potasu w organizmie.

Czym jest potas?

Potas to jeden z najważniejszych pierwiastków dla ludzkiego organizmu. Od potasu zależy funkcjonowanie wielu procesów oraz narządów. Za prawidłowe stężenie potasu odpowiedzialne są głównie nerki. Norma stężenia potasu w organizmie wynosi od 3,6 do 5,5 mmol/l. Zarówno nadmiar potasu, jak i jego niedobór są niebezpieczne dla zdrowia człowieka.

W suplementach diety można spotkać się z takimi formami tego pierwiastka jak m.in.:

  • węglan potasu,

  • cytrynian potasu,

  • glukonian potasu.

Różne formy potasu wykorzystywane są także w innych produktach, nie tylko w suplementach - nadmanganian potasu stosowany jest jako środek odkażający rany oraz płukanka do błon śluzowych, a wodorotlenek potasu wykorzystywany jest w takich produktach jak środki piorące, wybielacze i mydła.

Rola potasu w organizmie człowieka

Potas nie bez powodu nazywany jest jednym z najbardziej kluczowych pierwiastków dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, ponieważ:

  • wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego,

  • regulowanie gospodarki kwasowo-zasadowej oraz wodno-elektrolitowej,

  • bierze udział w spalaniu węglowodanów i białek,

  • wpływa na prawidłową pracę mięśni,

  • bierze udział w transporcie tlenu do mózgu i komórek,

  • wpływa na układ krwionośny i jego prawidłową pracę (np. normalizacja rytmu serca),

  • reguluje pH komórek,

  • wspomaga prawidłowe przewodzenie impulsów nerwowych,

  • wpływa na odpowiedni poziom zasobów glikogenu.

Nie da się zatem ukryć, że w organizmie potas jest wręcz konieczny, aby można było mówić o zdrowiu. Jest on potrzebny do zachowania dobrego samopoczucia i prawidłowego funkcjonowania całego ustroju.

Dzienne zapotrzebowanie na potas w organizmie człowieka

Dobowe zapotrzebowanie na potas różni się trochę w zależności od wieku. Normy żywienia dla populacji Polski określają następujące zapotrzebowanie:

  • niemowlęta - od 400 do 750 mg dziennie,

  • dzieci do 3. roku życia - 800 mg dziennie,

  • dzieci od 4. do 6. roku życia - 1100 mg na dobę,

  • dzieci od 7. do 9. roku życia - 1800 mg na dobę,

  • dzieci i młodzież w wieku 10-12 lat - 2400 mg dziennie,

  • dzieci i młodzież w wieku 13-15 lat - 3000 mg dziennie,

  • młodzież w wieku 16-18 lat - 3500 mg dziennie,

  • u dorosłych osób zdrowych oraz kobiet w ciąży wynosi ono 3500 mg,

  • w przypadku osób aktywnych fizycznie, w tym zawodowych sportowców, zalecane spożycie potasu również jest na poziomie 3500 mg,

  • kobiety karmiące piersią - 4000 mg dziennie.

Zapotrzebowanie na potas można bardzo łatwo pokryć, jeśli Twoja dieta jest dobrze zbilansowana, ponieważ wiele produktów żywnościowych zawiera spore ilości omawianego minerału.

Pokarmowe źródła potasu

Dwoma z najbardziej popularnych źródeł tego minerału są banany i pomidory, ale nie tylko one są bogate w potas. Duże ilości potasu można znaleźć w powszechnie dostępnych produktach spożywczych tj.:

  • owoce i warzywa (świeże),

  • suszone owoce (np. suszone morele),

  • orzechy,

  • nasiona roślin strączkowych,

  • kakao i czekolada.

W mięsie, a także w produktach mlecznych i zbożowych znajdują się nieco mniejsze ilości tego pierwiastka, ale wciąż jest on obecny. To sprawia, że na ogół ilość potasu w diecie jest wystarczająca, aby nie doszło do niedoboru.

Objawy niedoboru potasu

Niedobór potasu wynikający z niedostatecznie dobrze skomponowanej diety jest dość rzadko spotykany, ponieważ pierwiastek ten jest obecny w wielu produktach żywnościowych i chcąc nie chcąc jest on dostarczany z pożywieniem. Częste spożywanie wysokoprzetworzonej żywności może jednak sprzyjać rozwojowi niewielkiego, lecz odczuwalnego niedoboru potasu.

Niedobór potasu, czyli hipokaliemia, objawia się poprzez:

  • ogólne zmęczenie,

  • problemy z koncentracją,

  • osłabienie mięśni,

  • drganie i bolesne skurcze mięśni,

  • zaburzenia rytmu serca,

  • kołatanie serca,

  • podwyższone ciśnienie tętnicze.

Zbyt niskie stężenie potasu w organizmie może być spowodowane nadużywaniem alkoholu. Do innych przyczyn należą częste biegunki, wymioty oraz zaburzenia odżywiania. Za utratę potasu odpowiada także stosowanie leków moczopędnych.

Każde podejrzenie zbyt niskiego poziomu potasu powinno zostać skonsultowane z lekarzem oraz zweryfikowane badaniami. W ten sposób możesz uniknąć problemów zdrowotnych! Walka z niedoborem potasu zwykle nie jest zbyt trudna.

Sprawdź także artykuł Elektrolity przed, w trakcie i po treningu

Nadmiar potasu - jak się objawia?

Nadmiar potasu jest niezbyt częstym zjawiskiem i zwykle wynika z nieprawidłowego stosowania suplementów diety. Przesadna suplementacja potasu może wiązać się zatem z wystąpieniem uciążliwych dolegliwości, które mogą zagrażać zdrowiu i życiu. Również osoby zmagające się z wrzodami żołądka, chorobami nerek (np. niewydolnością nerek) oraz zaburzeniami pracy trzustki są narażone na obniżone stężenie potasu we krwi.

Skutki nadmiaru potasu w organizmie to:

  • osłabienie siły mięśniowej i całego organizmu,

  • spowolnione tętno,

  • nieregularne bicie serca,

  • zaburzenia świadomości,

  • porażenie mięśni szkieletowych.

Możliwa jest łagodna, umiarkowana lub ciężka hiperkaliemia, a objawy zależą od stopnia nadmiaru potasu. W przypadku pojawienia się wymienionych dolegliwości zawsze należy natychmiast odstawić suplement diety z potasem i skonsultować się z lekarzem.

Jak stosować suplementy zawierające potas?

Różnice w sposobie użycia między suplementami diety zależą od zawartości tego pierwiastka, formy podania i innych czynników. Najrozsądniejszym rozwiązaniem jest stosowanie się do zaleceń producenta, które z pewnością znajdziesz na opakowaniu produktu.

Należy wiedzieć, że suplementy nie uzupełnią niedoborów potasu, a jedynie pomogą Ci utrzymać jego aktualny poziom. Aby uzupełnić niedobór, potrzebne będą nieco silniejsze środki, które zarekomenduje lekarz.

Z czym nie łączyć suplementów diety z potasem?

Pamiętaj, że suplementy diety z potasem nie powinny być łączone z lekami moczopędnymi. Nie warto także przyjmować potasu wraz z witaminą B12, ponieważ pierwiastek ten zaburza wchłanianie witaminy. Co ciekawe, lukrecja zwiększa wydalanie potasu z organizmu, co niekoniecznie jest pożądanym działaniem podczas suplementacji.

Suplementacja potasu - który potas wybrać?

Jeśli chcesz rozpocząć suplementację potasu, musisz najpierw sprawdzić skład produktu, który Cię interesuje. Weź pod uwagę przede wszystkim zawartość potasu w jednej porcji. Niektóre suplementy diety zawierające potas mają w swoim składzie także inne substancje, np. magnez, tiaminę, witaminę B6 czy też witaminę C, co w zależności od Twoich potrzeb może być zaletą lub wadą.

Zwróć uwagę na potencjalne alergeny, które mogą znajdować się w składzie, szczególnie, jeśli jesteś alergikiem. Suplementy diety raczej nie zawierają zbędnych składników, ale mogą się w nich znajdować substancje, które mogą wywoływać reakcję alergiczną.

Na rynku dostępne są suplementy diety w różnych formach i dotyczy to także tych z potasem. Nie są to wyłącznie produkty w kapsułkach, ale też shoty, a nawet tabletki musujące w przypadku suplementów elektrolitowych. Zwykle jednak do codziennego stosowania polecany jest potas w kapsułkach.

Bibliografia:

  1. Weaver CM. Potassium and Health. Advances in Nutrition. 2013;4(3):368S-377S.
  2. Lanham-New SA, Lambert H, Frassetto L. Potassium. Advances in Nutrition. 2012;3(6):820-821.
  3. McLean RM, Wang NX. Chapter Three – Potassium. Advances in Food and Nutrition Research. 2021;96:89-121.

Ranking potasu został przygotowany na podstawie danych o ilości sprzedaży w sklepach Bodypak.pl, Budujmase.pl i BCAA.pl w okresie od 01.01.2024r do 30.06.2024r.

1

Trec Vitality Potassium - potas w kapsułkach - 90 kaps.
Trec Vitality Potassium - potas w kapsułkach - 90 kaps.

Trec Vitality Potassium to suplement diety w postaci kapsułek zawierający potas w formie węglanu potasu.

  • Obecnie brak na stanie
19,99 pln

2

Essensey Potas Forte - 90 kaps.
Essensey Potas Forte - 90 kaps.

Essensey Potas Forte - światowej klasy suplement będący bogatym źródłem znakomicie przyswajalnego potasu. Jest to jeden z ważniejszych minerałów w organizmie człowieka, który uczestniczy między innymi w syntezie protein w rybosomach, ale i w przemianach metabolicznych/enzymatycznych.

  • Obecnie brak na stanie
19,99 pln

3

Olimp Potas - 60 kaps.
Olimp Potas - 60 kaps.

Suplement diety zawierający cytrynian potasu, będący wysoko przyswajalnym źródłem potasu – niezbędnego składnika mineralnego wszystkich organizmów.

22,99 pln