Zespół nieszczelnego jelita - przyczyny, objawy, dieta i leczenie
Nabłonek walcowaty i jego wpływ na funkcjonowanie jelita cienkiego
Warstwa komórek nabłonka walcowatego na ścianie jelita pełni niezwykle istotne funkcje. Przede wszystkim chroni on organizm przed potencjalnie niebezpiecznymi dla niego czynnikami, np. wirusami. Jednocześnie toleruje on mikrobiotę, czyli pozytywnie oddziałujące mikroorganizmy znajdujące się w jelitach. Komórki nabłonkowe mają także za zadanie wchłanianie do krwi strawionego pokarmu, tym samym zapewniając organizmowi energię.
To właśnie zaburzenie połączeń między komórki nabłonka walcowatego powodują przepuszczalność jelit. Dochodzi wtedy do rozszczelnienia jelita.
Zespół nieszczelnego jelita - na czym polega?
Zespół nieszczelnego jelita (z ang. leaky gut syndrome) jest zaburzeniem, przez które zwiększa się przepuszczalność jelit i tym samym do krwiobiegu przedostają się szkodliwe związki. Mogą to być chorobotwórcze bakterie, toksyny, metabolity z procesu trawienia i inne niepożądane cząsteczki.
Leaky gut syndrome prowadzi do przewlekłego stanu zapalnego w organizmie i może spowodować wystąpienie wielu różnych chorób. U osób, które cierpią na zespół nieszczelnego jelita, może dojść do zaburzeń wchłaniania związków niezbędnych do utrzymania zdrowia, np. witamin z grupy B czy żelaza. Zwiększone jest także ryzyko zapaleń.
Przyczyny nieszczelności jelit
Do rozszczelnienia jelita może dojść z różnych powodów, które zwykle mają coś wspólnego ze stylem życia, niezdrowymi nawykami i tempem codziennego życia. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, jak wielki jest wpływ trybu życia na zdrowie i ogólne samopoczucie.
Przyczyny zespołu nieszczelnego jelita to:
-
przewlekły stres, - stres osłabia układ immunologiczny, a więc organizm ma trudności ze zwalczaniem stanu zapalnego,
-
niewłaściwa dieta - dotyczy to osób, które mają nietolerancje lub alergie pokarmowe (np. na gluten, laktozę) oraz osób, które spożywają bardzo duże ilości cukrów prostych, ostrych przypraw, konserwantów,
-
przewlekłe zmęczenie,
-
zakażenia grzybicze, bakteryjne i wirusowe - szczególnie zakażenie Helicobacter pylori, które charakteryzuje się uszkodzeniem błony śluzowej jelit,
-
bardzo intensywny wysiłek fizyczny (np. w przypadku zawodowych sportowców),
-
przeciążenie organizmu toksynami - nadużywanie antybiotyków, niesteroidowe leki przeciwzapalne, pestycydy wykorzystywane w hodowli roślin - wszystko to powoduje obciążenie organizmu toksycznymi substancjami,
-
chemio- i radioterapia,
-
zaburzenia flory bakteryjnej w jelitach,
-
zaburzenia hormonalne,
-
niedoczynność tarczycy,
-
stosowanie używek, w szczególności papierosy i alkohol.
Warto pamiętać, że nie bez powodu jelita nazywane są drugi mózgiem. W dzisiejszych czasach bardzo łatwo jest doprowadzić do ich nieprawidłowego stanu, a w konsekwencji także do wielu różnych problemów zdrowotnych.
Objawy zespołu nieszczelności jelit
Cieknące jelito charakteryzuje się objawami obejmującymi zarówno układ pokarmowy, jak i nerwowy oraz szeregiem innych, dość niespecyficznych dolegliwości.
objawy ze strony układu pokarmowego |
|
objawy ze strony układu nerwowego |
|
inne objawy zespołu nieszczelnego jelita |
|
Nieszczelne jelito - konsekwencje zdrowotne
Zespół nieszczelnego jelita często prowadzi do niedoborów witamin i minerałów oraz makroskładników. Bardzo podobny problem występuje przy takich dolegliwościach i schorzeniach jak zespół jelita drażliwego, choroba Leśniowskiego-Crohna, nieswoiste zapalenia jelit itp.
Przypuszcza się, że nieszczelne jelita mogą powodować stwardnienie rozsiane oraz zaostrzać jego przebieg.
Nierzadko przy chorobach autoimmunologicznych powstaje podejrzenie, że ich powodem jest właśnie przepuszczalność jelita.
Jak zdiagnozować i leczyć nieszczelne jelita?
Do postawienia diagnozy potrzebne jest wykonanie badania laktulozą i mannitolem oraz badanie stężenia zonuliny. Pierwszy test polega na wypiciu mieszanki tych dwóch cukrów. Następnie wykonywane jest badanie moczu, którego wynik powinien wskazać niski poziom laktulozy i wysoki poziom mannitolu. Podwyższony wynik obu cukrów jest podstawą, by podejrzewać zespół nieszczelnego jelita.
Istnieje też jeszcze jeden sposób, który może naprowadzić Cię na diagnozę. Jest to domowy test buraczany. Należy wypić 1 litr soku z buraka, najlepiej świeżego wyciskanego i niepasteryzowanego, a następnie po kilku godzinach sprawdzić kolor wydalanego moczu. Jego czerwone zabarwienie sugeruje nieszczelność jelit. Betaina znajduje się w moczu każdego, kto taki sok wypije, ale tylko u niektórych osób zabarwi go na czerwono.
Leczenie zespołu nieszczelnego jelita jest trudnym zadaniem i trwa długo. Przede wszystkim osoba cierpiąca na LGS musi uzbroić się w cierpliwość i trzymać samodyscyplinę.
Sposoby leczenia cieknącego jelita to:
-
odpowiednia dieta,
-
poprawa mikroflory jelitowej poprzez probiotyki i prebiotyki,
-
zmiana stylu życia - unikanie stresu, zwiększona aktywność fizyczna.
Poza zmianą stylu życia i wdrożeniem odpowiedniej diety niewiele da się zrobić. Jako że nieszczelność jelit nie jest jednostką chorobową, nie ma specjalistycznych leków na to zaburzenie.
W zespole nieszczelnego jelita ważne jest też mentalne podejście do problemu. Jest to często bardzo bolesne, uciążliwe, a także krępujące doświadczenie dla osób dotkniętych tą dolegliwością. Istotne jest, aby takie osoby otrzymały należyte wsparcie nie tylko od bliskich, ale także od specjalisty, np. psychologa czy psychoterapeuty.
Suplementacja wspierająca leczenie nieszczelnych jelit
Leczenie nieszczelnych jelit można wesprzeć stosując odpowiednią suplementację.
Najlepiej jest wdrożyć probiotyki, czyli dobroczynne kultury bakterii, które mają pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu pokarmowego. Można także zacząć suplementację synbiotykami. Są to produkty, które oprócz bakterii probiotycznych zawierają także te prebiotyczne, które ułatwiają ich kolonizację w jelitach.
Nieszczelne jelita warto także wesprzeć innymi suplementami diety:
-
L-glutamina - stanowi preferowane źródło energii dla komórek nabłonka jelitowego,
-
enzymy trawienne, które wesprą procesy trawienia węglowodanów, tłuszczów i białek,
-
maślan sodu lub HMB - oddziałują przeciwzapalnie oraz przyśpieszają regenerację uszkodzonych kosmków jelitowych,
-
colostrum - dzięki właściwościom prebiotycznym promuje wzrost korzystnych szczepów bakteryjnych, wykazuje działanie przeciwzapalne oraz zwalcza bakterie, grzyby i wirusy,
-
czarci pazur (devil's claw) wspiera zmniejszenie stanu zapalnego.
Zanim jednak zaczniesz suplementację ukierunkowaną na zespół nieszczelnego jelita i jego leczenie, zasięgnij porady lekarza lub dietetyka w kwestii doboru suplementacji. Nieszczelne jelita nie są błahą dolegliwością i nie warto całego leczenia przeprowadzać na własną rękę.
Wsparcie nieszczelnych jelit:
Sprawdź także artykuł Enzymy trawienne - po co i dla kogo?
Dieta przy zespole nieszczelnych jelit
Tak, jak u każdego zespół nieszczelnego jelita może wyglądać nieco inaczej, tak też dieta będzie kwestią indywidualną. Nie ma jednego konkretnego schematu żywienia dla osób cierpiących na to zaburzenie. Niezwykle ważna jest obserwacja swojego organizmu i słuchanie jego komunikatów.
Warto zacząć od wyeliminowania z diety glutenu, nabiału, cukrów prostych, wysoko przetworzonej żywności oraz alkoholu. Błonnik pokarmowy bywa bardzo pomocny w leczeniu zespołu nieszczelnego jelita, więc dobrze jest zwiększyć jego spożycie. Zalecane jest wzbogacenie diety o:
-
większą ilość owoców i warzyw,
-
pieczywo z dodatkiem pełnych ziaren,
-
kiszonki,
-
kaszę gryczaną i jęczmienną,
-
jogurty i kefiry.
Jeśli te wskazówki się nie sprawdzą i dolegliwości nadal będą się utrzymywały, rozważ konsultację z dietetykiem lub lekarzem. Specjalista z pewnością znajdzie rozwiązanie, które warto będzie wypróbować, aby poprawić swoje zdrowie i samopoczucie.
Sprawdź już teraz idealne suplementy diety, przygotowane dla Twoich potrzeb
Użyj Kreatora SuplementacjiZobacz inne artykuły z kategorii Zdrowie
Zobacz wszystkie artykułyJaka jest rola żelaza w organizmie człowieka?
Żelazo to jeden z niezbędnych składników odżywczych. Organizm ludzki nie produkuje go i musi pozyskać potrzebną jego ilość z pożywienia. Znaczenie żelaza dla organizmu jest nieocenione, a jego niedobór odbija się na zdrowiu. Dowiedz się, jakie sygnały wysyła ciało, gdy cierpi na niedobór żelaza i poznaj źródła żelaza, które pozwolą uzupełnić Twoją dietę w ten niezbędny składnik.
Zostaw opinię