Jakie probiotyki wybrać? Właściwości i działanie probiotyków

Czym są probiotyki?

Probiotyki to żywe mikroorganizmy, których spożywanie oddziałuje korzystnie na zdrowie poprzez wpływ na mikroflorę jelitową i/lub modyfikację układu odpornościowego. Nazwa "probiotyk" pochodzi z greckiego pro bios, czyli "dla życia". To świetnie oddaje właściwości i działanie probiotyków. Jako probiotyki najczęściej wykorzystywane są Lactobacillus i Bifidobacterium, ale nie tylko.

Do probiotyków można zaliczyć mikroorganizmy, które mają następujące właściwości:

• są żywotne i aktywne w układzie pokarmowym,

• są odporne na enzymy trawienne, żółć i kwas żołądkowy,

• nie są toksyczne i patogenne,

• są w stanie przeżyć w jelicie,

• jeśli mają stosować je ludzie, powinny pochodzić od ludzi,

• wpływają pozytywnie na organizm człowieka,

• mogą produkować biomasę na dużą skalę,

• nie wywołują skutków ubocznych.

W produktach zawierających probiotyki mogą znajdować się zarówno szczepy bakterii kwasu mlekowego, jak i szczepy drożdży czy kultury pleśni.

Pokarmowe źródła probiotyków

Żywności zawierającej probiotyki jest stosunkowo niewiele. Do najbardziej popularnych produktów spożywczych zawierających bakterie probiotyczne należą kefir, kwaśne mleko, kiszona kapusta oraz kiszone ogórki.

Kefir fermentowany jest z użyciem tzw. grzybków kefirowych złożonych m.in. z drożdży i bakterii, co powoduje, że końcowy produkt jest bogatszy w probiotyki i zawiera co najmniej 10 różnych szczepów. Kiszonki zawierają bakterie kwasu mlekowego, są również źródłem kwasów organicznych tworzących korzystne środowisko do wzrostu dobrych bakterii. Sok z kiszonej kapusty wspomaga trawienie i ma pozytywne działanie w przypadku biegunek i zaparć.

Probiotyki w ofercie bodypak.pl:

Olimp Colonbiotic 7GG SPORT EDITION - 30 kaps.

1 porcja / 1,57 pln

46,99 pln

Dodaj do koszyka

Lab One N°1 ProBiotic - 30 kaps.

1 porcja / 4,67 pln

139,99 pln

Dodaj do koszyka

Swanson Lactobacillus Gasseri 3 Billion CFU - 60 kaps.

36,99 pln

Dodaj do koszyka

NOW Foods Acidophilus & Bifidus 8 Bilion - 120 kaps.

1 porcja / 0,83 pln

99,99 pln

Dodaj do koszyka

Na czym polega działanie probiotyków?

Probiotyki działają na zasadzie symbiozy pomiędzy organizmem gospodarza a mikroorganizmami jelitowymi. Szczególnie ważną rolę odgrywają w tym kępki Peyera, które odpowiadają za część odporności błony śluzowej w układzie pokarmowym.

Każdy szczep probiotyczny charakteryzuje się swoim zastosowaniem i działaniem. Warto pamiętać, że właściwości probiotyków zależne są od ich szczepów. Wybierając probiotyk dla siebie skupiaj się zatem na odpowiednim szczepie i konkretnym działaniu.

Probiotyki w przypadku chorób jelit

Z upływem lat coraz więcej osób cierpi na zapalne choroby jelit. Życie z takimi schorzeniami jest bardzo trudne, w związku z czym chorzy szukają możliwości, aby poprawić swoje samopoczucie.

Z badań wynika, że osoby chorujące na wrzodziejące zapalenie jelita grubego odczują korzyści podczas stosowania takich szczepów jak Saccharomyces boulardii, Lactobacillus rhamnosus GG i Escherichia coli. Jeśli chodzi o pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna polecany jest szczep Lactobacillus johnsonii LA1. W przypadkach obu tych schorzeń stosowanie naturalnych probiotyków ma na celu między innymi obniżenie ryzyka nawrotu choroby oraz złagodzenie objawów.

Zespół jelita drażliwego (IBS) jest czynnościowym zaburzeniem pracy jelit. Dolegliwości towarzyszące temu zespołowi są bardzo uciążliwe i potrafią utrudniać codzienne funkcjonowanie. Warto zatem zrobić wszystko, aby wesprzeć zdrowie jelit probiotykami. Mogą one zmniejszać odczuwanie bólu, a także ograniczać wzdęcia.

W badaniach naukowych można znaleźć wzmiankę o tym, że w tym celu warto zastosować:

• Bifidobacterium infantis 35624,

• mieszankę Lactobacillus rhamnosus GG, Lactobacillus rhamnosus LC705, Bifidobacterium animalis subsp. lactis Bb12 i Propionibacterium freudenreichii subsp. shermanii JS.

W przypadku kolki jelitowej można także spróbować stosowania Lactobacillus reuteri ATCC 55730.

Sprawdź także artykuł Zespół nieszczelnego jelita - przyczyny, objawy, dieta i leczenie

Probiotyki na nietolerancję laktozy

Przyjmowanie probiotyków jest dobrym pomysłem także dla osób, które zmagają się z nietolerancją laktozy. Co ciekawe, dobroczynne działanie probiotyków w tym przypadku utrzymuje się nawet do 3 miesięcy pod ich odstawieniu.

Te probiotyki warto stosować w przypadku nietolerancji laktozy:

• Lactobacillus casei Shirota i Bifidobacterium breve Yakult mogą złagodzić objawy nietolerancji,

• wybrane szczepy Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus, Streptococcus thermophilus i Bifidobacterium lactis mogą zwiększyć uwalnianie laktazy oraz stymulują ściany jelita do jej wydzielania.

Jednak aby dobrze dobrać probiotyki na nietolerancję laktozy, warto skonsultować się z lekarzem.

Probiotyki w leczeniu zakażenia Helicobacter pylori

Helicobacter pylori to bakteria przystosowana do życia w żołądku. Może powodować wrzody tego narządu, a także chroniczne zapalenie żołądka czy dwunastnicy. Stosowanie probiotyków powoduje, że leczenie zakażenia H. pylori jest bardziej skuteczne. Co więcej, probiotyki poprawiają samopoczucie osoby zakażonej i zmniejszają skutki uboczne antybiotykoterapii.

W tym celu stosowane są różne szczepy bakterii Lactobacillus i Bifidobacterium:

• Lactobacillus casei Shirota,

• Bifidobacterium animalis subsp. lactis Bb12,

• Lactobacillus acidophilus La5.

Probiotyki na problemy skórne

Z badań naukowych wynika, że probiotyki mogą być pomocne w leczeniu problemów skórnych, takich jak np. AZS. Atopowe zapalenie skóry jest przewlekłą chorobą zapalną. Stosowanie szczepów Lactobacillus rhamnosus GG i Bifidobacterium animalis subsp. lactis Bb-12 umożliwia obniżenie indeksu SCORAD - skali używanej do oceny ciężkości atopowego zapalenia skóry.

Można też uniknąć rozwoju AZS u dzieci obciążonych tym ryzykiem, o ile w okresie prenatalnym i po narodzinach wdrożona zostanie suplementacja Bifidobacterium animalis subsp. lactis, Bifidobacterium bifidum i Lactobacillus acidophilus.

Inne działanie przykładowych szczepów probiotycznych

Probiotyki nie tylko wspierają zdrowie jelit, ale też wpływają pozytywnie na inne narządy czy układy. Poniżej znajdziesz kilka przykładowych probiotyków oraz sposób ich oddziaływania na organizm człowieka.

1. Lactobacillus casei DN 114 001 stymuluje układ odpornościowy oraz zapobiega i wspomaga leczenie infekcji jelitowych.

2. Bifidobacterium animalis DN 173 010 ma pozytywny wpływ w skracaniu pasażu jelitowego pokarmu, szczególnie u osób starszych.

3. Lactobacillus casei Shirota leczy biegunki spowodowane rotawirusami.

4. Saccharomyces boulardii zapobiega biegunce podróżnych, a także zapobiega i wspomaganie leczenie biegunek spowodowanych przez C. difficile.

5. Preparat zawierający Bifidobacterium bifidum i Lactobacillus plantarum 8PA3 może poprawić stan zdrowia i samopoczucie osób z alkoholowym uszkodzeniem wątroby.

6. Lactobacillus reuteri może pozytywnie wpływać na leczenie martwiczo-wrzodziejącego zapalenia dziąseł i może hamować ich krwawienie.

7. Lactobacillus acidophilus NCFO 1748 zapobiega niepożądanym dolegliwościom ze strony układu pokarmowego po antybiotykoterapii.

8. Lactobacillus casei Shirota może łagodzić stan lękowy oraz wspomagać pracę mózgu.

9. Bifidobacterium breve Yakult wykazuje działanie przeciwwrzodowe, a także utrzymuje w równowadze mikroflorę jelitową.

10. Lactobacillus casei DN 114 001 wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.

Jak stosować probiotyki?

Suplementy diety z probiotykami dostępne są zwykle w formie kapsułek, tabletek lub proszku. Zalecane dawkowanie i sposób użycia zależy jednak od stężenia probiotyków w suplemencie i innych czynników. W związku z tym nie ma jednego ustandaryzowanego dawkowania. Należy się bezwzględnie stosować do zaleceń podanych przez producenta.

Ważne jest, aby mieć świadomość, że dawka, którą przyjmujesz, nie jest tym samym, co dawka, która dociera do jelita. Wynika to z tego, że bakterie probiotyczne mogą namnożyć się, na skutek czego ich ilość może wzrosnąć od 10 do nawet 100 razy. Jest to jednak zależne od organizmu danej osoby oraz stosowanego produktu.

Długość okresu probiotykoterapii jest zależna od czasu trwania terapii antybiotykowej czy też ewentualnych problemów zdrowotnych i trwać może nawet kilka miesięcy.

Czy regularne spożywanie probiotyków jest skuteczne?

Regularne spożywanie probiotyków jak najbardziej jest skuteczne i może sprawić, że Twoje zdrowie i samopoczucie ulegną poprawie. Należy jednak pamiętać, że trzeba temu poświęcić nieco uwagi i pamiętać o byciu konsekwentnym.

Oprócz regularności, aby działanie probiotyków było skuteczne, muszą być nie tylko dobrej jakości, ale też ważne, by były odpowiednio dobrane do indywidualnych potrzeb w zależności od jednostki chorobowej i stanu mikroflory bakteryjnej jelit.

Skutki uboczne stosowania probiotyków

Stosowanie probiotyków jest bezpieczne, ponieważ są to naturalne substancje występujące w organizmie człowieka. Jednakże tak jak w przypadku każdego suplementu diety czy leku, stosowanie probiotyków może wywołać niespodziewaną reakcję organizmu. Z reguły skutki uboczne stosowania probiotyków są delikatne. Do objawów należą luźne stolce oraz bóle brzucha. Wtedy należy pomyśleć o zmniejszeniu dawki lub zmianie szczepu na inny.

Jeśli natomiast po podawaniu probiotyków dolegliwości ze strony układu pokarmowego znacznie się nasilają, należy przebadać dokładnie organizm pod kierunkiem SIBO. Jest to stan, który jest przeciwwskazaniem do brania probiotyków Lactobacillus, dlatego osoby z SIBO powinny przyjmować probiotyki jednoszczepowe z Bifidobacterium pod kontrolą lekarza.

Czy warto stosować probiotyki?

 Oczywiście, że warto! Probiotyki nie tylko wspierają zdrowie jelit, ale także mogą wzmacniać funkcjonowanie układu odpornościowego, zapobiegać różnym dolegliwościom ze strony układu trawiennego, a nawet wspierać działanie mózgu.

Korzystne szczepy bakterii sprawiają, że równowaga mikroflory jelitowej jest bardziej stabilna. Zdrowie przewodu pokarmowego i różnych innych układów narządów jest niezwykle ważne, a probiotyki umożliwiają jego zachowanie!

Bibliografia:

1. Nowak A, Śliżewska K, Libudzisz Z. Probiotyki – historia i mechanizmy działania. ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość. 2010;4(71):5-19.

2. Nowak A, Śliżewska K, Libudzisz Z, Socha J. Probiotyki – efekty zdrowotne. ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość. 2010;4(71):20–36.

3. Mojka K. Probiotyki, prebiotyki i synbiotyki – charakterystyka i funkcje. Probl Hig Epidemiol. 2014;95(3):541-549.

4. Tokarz-Deptuła B, Śliwa-Dominiak J, Adamiak M, Deptuła W. Probiotyki a wybrane schorzenia u ludzi. POST. MIKROBIOL. 2015;54(2):133–140.

Artykuł został pierwotnie opublikowany 26.02.2018 r. oraz został zaktualizowany 09.12.2024 r. zgodnie z aktualną wiedzą i ofertą bodypak.pl.