Substraty energetyczne w sporcie

Czy wiesz z czego Twój organizm czerpie energie w trakcie treningu? Jakie substraty energetyczne wyróżniamy? Czy rodzaj wykonywanej aktywności fizycznej ma tutaj znaczenie? Jak sprawdzić, z którego źródła korzysta Twój organizm? Przeczytaj i dowiedz się więcej!
Substraty energetyczne w sporcie
Ten artykuł przeczytasz w 3 minuty
Spis treści

Czego dowiesz się w tym artykule?

  • jakie są źródła energii dla organizmu,
  • jak sprawdzić, z którego źródła korzystasz.

Benzyna, diesel, gaz czy hybryda? Jest to częste pytanie słyszane w rozmowach znajomych, zastanawiających się nad zakupem auta. A czy wiesz, czym zasilany jest Twój organizm w zależności od tego, jaki sport uprawiasz? Tak, jak wybór rodzaj napędu w samochodzie wynikać powinien z zamiaru jego przeznaczenia, tak świadomość dotycząca różnych źródeł energetycznych organizmu oraz umiejętność ich optymalnego regenerowania będzie miała wpływ na to, czy będziesz pracował na najwyższych obrotach w obliczu kreowania intensywnych jednostek treningowych.

Podstawowym źródłem energii umożliwiającym pracę mięśni jest adenozynotrifosforan - ATP, którego zasoby w organizmie dają możliwość pracy przez zaledwie początkowe sekundy podejmowanej aktywności. Zatem jak widać, odnowa zasobów tejże cząsteczki, jest niezwykle istotna z punktu widzenia możliwości treningowych.

W jaki sposób zwiększyć poziom ATP?

  • fosfokreatyna – związek obecny w mięśniach, którego ilość możemy zwiększać poprzez spożywanie pokarmów bogatych w kreatynę lub suplementację. W wyniku działania enzymu – kinazy kreatynowej, dokonuje się transfer reszty fosforanowej z fosfokreatyny na ADP (adenozynodifosforan), co skutkuje wytworzeniem ATP oraz wolnej kreatyny.
    Kiedy jest wykorzystywana? Około 10 początkowych sekund wysiłku.
  • przemiany beztlenowe – wykorzystywana jest tutaj glukoza rozkładana na drodze beztlenowej glikolizy. Glukoza może pochodzić ze zgromadzonego glikogenu lub w wyniku syntezy w wątrobie z aminokwasów glukogennych, mleczanu i glicerolu.
    Kiedy są wykorzystywane? Przez około 2 minuty pracy.
  • przemiany tlenowe – produkcja energii może odbywać się z wykorzystaniem dwóch źródeł substratów: glukozy lub kwasów tłuszczowych. Warto zauważyć, iż utlenianie kwasów tłuszczowych daje kilkakrotnie więcej cząsteczek ATP niż utlenianie glukozy. Tłuszcze są jednak wykorzystywane w największej ilości po wykorzystaniu zasobów glikogenu.
    Kiedy są wykorzystywane? W czasie dłuższych form treningowych.

Eksperci polecają najlepsze kreatyny:

BioTech 100% Creatine Monohydrate - 300g
  • -18%

BioTech 100% Creatine Monohydrate - 300g

1 porcja / 0,51 pln
44,99 pln
Najniższa cena: 54,99 pln -18%

Jak sprawdzić, który rodzaj paliwa wykorzystujemy w trakcie treningu?

Dobrym wskaźnikiem jest współczynnik oddechowy (RQ), określający stosunek wydalanego dwutlenku węgla względem pobieranego tlenu. Wysoki poziom RQ (około 1) wskazuje na spalanie zasobów glukozy, zaś niższy (zbliżony do 0,7) informuje o wykorzystywaniu kwasów tłuszczowych.

Bibliografia:

  1. Górski J. Fizjologia wysiłku i treningu fizycznego. Wyd. Lekarskie PZWL. 2015.
  2. Baker JS, McCormick MC, Robergs RA. Interaction among Skeletal Muscle Metabolic Energy Systems during Intense Exercise. J Nutr Metab. 2010;2010:905612.

Absolwent Uniwersytetu Medycznego w Lublinie na kierunku dietetyka, który w swojej pracy licencjackiej podejmował temat suplementacji środkami ergogeniczymi przyczyniającymi się do maksymalizacji osiągnięć osoby trenującej na siłowni, zaś w pracy magisterskiej dokonywał analizy wszelkich materiałów edukacyjnych dotyczących żywienia i żywności dostępnych w mediach. Entuzjasta aktywności fizycznej, szczególnie lekkoatletyki. Dwukrotnie uczestniczył w Akademickich Mistrzostwach Województwa Lubelskiego, zdobywając medale w biegu na 100 m oraz w skoku w dal, a także w Akademickich Mistrzostwach Polski, gdzie uplasował się na podium w klasyfikacji zawodników z uniwersytetów medycznych z całego kraju. Człowiek stawiający na rozwój swojej pasji, co potwierdza udział w różnorodnych szkoleniach związanych ze zdrowym stylem życia oraz pełne książek półki w domowej biblioteczce. W czasie studiów podejmował pracę w punktach z suplementami i zdrową żywnością, gdzie dzielił się wiedzą z klientami. Swoją przygodę z pisaniem artykułów rozpoczął w 2017 roku.

Zostaw opinię