Witamina E – właściwości, działanie, źródła witaminy E
Właściwości witaminy E
Witamina E to grupa organicznych związków chemicznych, które określa się mianem tokoferoli. To niezbędny składnik pokarmowy, który uczestniczy w szeregu istotnych procesów zachodzących w organizmie.
Witamina E jest rozpuszczalna w tłuszczach, co sprawia, że jej nadmiar jest gromadzony w organizmie – w tkance tłuszczowej oraz nadnerczach. Witamina E występuje aż w 8 różnych formach, z których przez człowieka najlepiej przyswajany jest alfa-tokoferol.
Wśród wielu korzystnych właściwości witaminy E szczególnie wyróżnia się:
-
przeciwutleniające, skuteczne w walce z chorobami takimi jak nowotwory,
-
łagodzące objawy zapalenia stawów,
-
spowalniające procesy starzenia,
-
chroniące oczy przed powstawaniem zaćmy,
-
wzmacniające układ odpornościowy,
-
obniżające ciśnienie krwi.
Działanie witaminy E i jej funkcje
Witamina E wykazuje znaczną aktywność biologiczną i ma duży wpływ na organizm ludzki. Wpływa na procesy metaboliczne i reguluje pracę wielu układów. Ma też zdolność do oddziaływania na enzym (kinazę białkową), który bierze udział w procesach związanych z utrzymaniem homeostazy energetycznej w komórkach oraz ogólnie w organizmie.
Z witaminą E łączy się jednak przede wszystkim działanie antyoksydacyjne, ponieważ jest to jeden z najsilniejszych znanych człowiekowi przeciwutleniaczy. Zajmuje się ochroną komórek przed stresem oksydacyjnym, tym samym zapobiegając chorobom nowotworowym, problemom zdrowotnym ze strony układu sercowo-naczyniowego oraz chorobom neurodegeneracyjnym.
Witamina E działa regeneracyjnie na skórę, dlatego jest często wykorzystywana jako składnik preparatów odmładzających oraz regenerujących. Witamina E jest substancją mającą duży wpływ na hormony regulujące proces rozrodu. U kobiet wspomaga owulację, reguluje pracę jajników oraz bierze udział w zagnieżdżeniu się zarodka, natomiast u mężczyzn jest odpowiedzialna za jakość nasienia oraz prawidłowe krążenie krwi w narządach rozrodczych.
Witamina E w ofercie bodypak.pl:
Zastosowanie witaminy E w kosmetologii
Dzięki licznym właściwościom pielęgnacyjnym i ochronnym dla skóry, witamina E odgrywa ważną rolę w kosmetologii. Oto główne zastosowania witaminy E w kosmetologii:
-
Wspieranie funkcji ochronnej skóry
Witamina E wzmacnia barierę ochronną skóry, pomagając w utrzymaniu jej w dobrej kondycji. Dzięki temu skóra jest mniej podatna na działanie czynników zewnętrznych, takich jak zanieczyszczenia.
-
Odbudowa cementu międzykomórkowego
Witamina E pomaga w uzupełnianiu ubytków cementu międzykomórkowego, co przyczynia się do poprawy struktury i elastyczności skóry. Dzięki temu skóra staje się też bardziej odporna na uszkodzenia.
-
Poprawa elastyczności i jędrności skóry
Witamina E przyczynia się do uelastyczniania i ujędrniania skóry. Regularne stosowanie produktów zawierających witaminę E może skutkować wygładzeniem powierzchni skóry i poprawą jej ogólnego wyglądu.
-
Nawilżenie skóry
Witamina E jest skutecznym środkiem nawilżającym, który pomaga utrzymać odpowiedni poziom wilgoci w skórze. Dzięki temu skóra staje się bardziej miękka, gładka i mniej podatna na przesuszenie.
-
Ochrona przed promieniowaniem UV
Witamina E przeciwdziała szkodliwym skutkom promieniowania UV, działając jako antyoksydant. Pomaga neutralizować wolne rodniki powstające w wyniku ekspozycji na słońce, chroniąc tym samym przed stresem oksydacyjnym. To z kolei może zapobiegać uszkodzeniom komórek skóry i przedwczesnemu starzeniu się skóry.
Dzięki tym wszystkim właściwościom witamina E jest często stosowana w produktach kosmetycznych, takich jak kremy, balsamy, sera i olejki, które mają na celu poprawę kondycji i wyglądu skóry.
Dlaczego witamina E w okresie ciąży jest ważna?
Witamina E jest jedną z najważniejszych witamin dla kobiet w ciąży. Działa jako silny antyoksydant, chroniąc komórki matki i rozwijającego się płodu przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki. Ochrona ta jest szczególnie ważna w czasie ciąży, ponieważ organizm kobiety przechodzi wówczas intensywne zmiany metaboliczne.
Witamina E odgrywa również znaczącą rolę w prawidłowym rozwoju narządów i tkanek płodu, zwłaszcza układu krążenia, nerwowego i mięśniowego. Odpowiedni poziom witaminy E może pomóc w zapobieganiu pewnym powikłaniom ciążowym, takim jak stan przedrzucawkowy, w którym występuje silny wzrost ciśnienia krwi, co może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych dla matki i dziecka.
Witamina E wspomaga także funkcjonowanie układu odpornościowego, co jest kluczowe w czasie ciąży, kiedy kobieta szczególnie stara się unikać infekcji.
Pokarmowe źródła witaminy E
Na szczycie listy najlepszych źródeł witaminy E znajdują się orzechy, nasiona i oleje roślinne, ale można ją znaleźć w wielu produktach spożywczych. Oto kilka grup produktów, które pomogą Ci zwiększyć poziom witaminy E:
-
orzechy i nasiona - migdały, orzeszki ziemne, orzechy laskowe, nasiona słonecznika, zarodki nasion zbóż, masło orzechowe,
-
zielone warzywa - szpinak, brokuły, awokado, szparagi,
-
oleje roślinne - olej słonecznikowy, rzepakowy, sojowy, oliwa z oliwek,
-
ryby - makrela, łosoś, śledź, tuńczyk, mintaj,
-
produkty wzbogacone w witaminę E - płatki śniadaniowe, soki owocowe, napoje roślinne, płatki owsiane,
-
mięso - drób,
-
niektóre owoce - kiwi, mango,
-
niektóre warzywa - dynia, pomidor, czerwona papryka.
Dzienne zapotrzebowanie na witaminę E
Witamina E wpływa na szereg procesów zachodzących w organizmie, dlatego zapotrzebowanie na nią może się różnić w zależności od wieku, płci, ogólnego stanu zdrowia i przebytych chorób.
Dzienne normy zapotrzebowania na witaminę E wynoszą od 6 mg dla dzieci do nawet 50 mg dla osób starszych. Orientacyjne wytyczne przedstawiają się następująco:
-
kobiety: 8 mg
-
kobiety w ciąży: 15-19 mg
-
kobiety karmiące piersią: 19 mg
-
mężczyźni: 10 mg
Jeśli palisz, możesz potrzebować więcej witaminy E, aby przeciwdziałać dodatkowym wolnym rodnikom, które wówczas są produkowane w większej ilości.
Główne objawy niedoboru witaminy E w organizmie
Niedobory witaminy E są rzadkie u osób prawidłowo się odżywiających. Z reguły dotyczą one osób cierpiących na określone schorzenia, takie jak zapalenie trzustki, mukowiscydoza lub zaburzenia trawienia.
Niedobór witaminy E najczęściej ma następujące objawy:
-
obniżenie odporności,
-
ogólne złe samopoczucie i rozdrażnienie,
-
problemy z koncentracją,
-
zaburzenia neurologiczne,
-
retinopatia (uszkodzenie siatkówki prowadzące do pogorszenia widzenia),
-
zaburzenia koordynacji ruchowej (tzw. ataksja),
-
zaburzenia funkcjonowania mięśni (osłabienie i bolesność),
-
wypadanie włosów,
-
drętwienie i mrowienie kończyn,
-
arytmia,
-
anemia,
-
problemy z płodnością,
-
problemy ze skórą np. szybsze rogowacenie naskórka.
Nadmiar witaminy E w organizmie
Ponieważ witamina E jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach, może gromadzić się w organizmie i tym samym wywoływać niepożądane skutki uboczne. Zastanów się, czy przypadkiem nie suplementujesz zbyt dużych dawek witaminy E, jeśli dostrzegasz charakterystyczne objawy jej nadmiaru w organizmie:
-
zmęczenie,
-
osłabienie,
-
ból głowy,
-
biegunka,
-
bóle żołądka,
-
mdłości,
-
wysypka,
-
zamazany obraz.
Suplementy diety z witaminą E – kiedy warto zacząć stosować?
Spora część z nas nie potrzebuje suplementów witaminy E, ponieważ dzięki właściwej diecie jej niedobór zdarza się rzadko. Najlepiej jest pozyskiwać tego typu składniki odżywcze z pożywienia, jednak w określonych warunkach suplement witaminy E może być pomocny. Sytuacje, w których suplementacja witaminy E może być skuteczna, to:
-
choroby przewlekłe, takie jak mukowiscydoza, celiakia, choroby wątroby czy choroby przewodu pokarmowego, szczególnie związane z zaburzeniami trawienia, ponieważ mogą wpływać na wchłanianie witaminy E,
-
podeszły wiek, ze względu na przyspieszone procesy starzenia się komórek, dzięki czemu działa przeciwmiażdżycowo i przeciwnowotworowo,
-
spowalnianie procesów starzenia (witamina E jest silnym antyoksydantem, dlatego bardzo często określana jest witaminą młodości),
-
wysokie stężenie cholesterolu we krwi (alfa-tokoferol hamuje proces odkładania się blaszki miażdżycowej w naczyniach krwionośnych),
-
profilaktyka przeciwzawałowa,
-
problemy z płodnością (witamina E zwana jest witaminą płodności).
Sprawdź także artykuł Witaminy i minerały - ich rola, jakich połączeń unikać
O jakiej porze najlepiej brać witaminę E?
Witamina E jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach, co oznacza, że najlepiej wchłania się w ich obecności, dlatego zaleca się przyjmowanie witaminy E podczas posiłku zawierającego zdrowe tłuszcze. Najlepszą porą na przyjmowanie witaminy E, podobnie jak w przypadku innych witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, jest wieczór, ponieważ wtedy poprawia się jej wchłanianie. Witaminę E warto brać z selenem, ponieważ razem mają skuteczniejsze działanie.
Selen w ofercie bodypak.pl:
Bibliografia:
- A. L. Anderson Berry, C. K. Hanson. The Role of Vitamin E in Pregnancy. Vitamin E in Human Health. 2019. p.
- Asian Pacific Journal of Reproduction. 6(4):p 145-150. 2017. Effects of dietary vitamin E on male reproductive system.
- X. Liu, G. Yang, M. Luo, Q. Lan, X. Shi. Serum vitamin E levels and chronic inflammatory skin diseases: A systematic review and meta-analysis. PLoS One. 2021; 16(12).
-
G. Young Lee, S. Nim Han. The Role of Vitamin E in Immunity. Nutrients. 2018, 10(11), 1614.
- M. Schuelke. Ataxia with Vitamin E Deficiency. GeneReviews. 2023.
Sprawdź już teraz idealne suplementy diety, przygotowane dla Twoich potrzeb
Użyj Kreatora SuplementacjiZobacz inne artykuły z kategorii Suplementacja
Zobacz wszystkie artykułyPokrzywa indyjska (Coleus forskohlii) - właściwości, działanie i sposób użycia
Pokrzywa indyjska to roślina, która znalazła swoje zastosowanie w medycynie hinduskiej, lecz nadal jest badana. Jej wpływ na funkcjonowanie organizmu ocenia się jako pozytywny, natomiast wciąż trwają obserwacje dotyczące bezpieczeństwa jej stosowania oraz celów, w jakich może być zastosowana. Przede wszystkim, jeśli odchudzanie jest u Ciebie tematem nr 1 i szukasz wsparcia w tym, bądź co bądź,...
Zostaw opinię